ਇੱਕ ਵੇਰਾਂ ਇੱਕ ਹੁੰਦੈ ਲੁਹਾਰ….ਤੇ ਇੱਕ ਓਹਦਾ ਨੌਜੁਆਨ ਸ਼ਾਗਿਰਦ…
ਲੁਹਾਰ ਨਿਤਨੇਮੀ ਬੰਦਾ ਸੀ…ਹਰ ਕੰਮ ਨੂੰ ਹੱਥ ਪਾਉਂਦਿਆਂ ਰੱਬ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਾ…ਹਰਦਮ ਖਿੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ…ਨਾਂ ਮੂੰਹ ਤੇ ਕੋਈ ਅਕੇਵਾਂ…ਨਾਂ ਜਿੰਦਗੀ ਤੋੰ ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਵਾ…ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਉਠਦਾ… ਕਮਾਈ ਵਿੱਚੋਂ ਦਸਵੰਧ ਕੱਢਦਾ….
ਇਸਦੇ ਉਲਟ ਸ਼ਾਗਿਰਦ ਜ਼ਰਾ ਬਾਗੀ ਤਬੀਅਤ ਦਾ ਮਾਲਕ ਸੀ… ਰਤਾ ਜਿੰਨਾ ਕੰਮ ਅੜ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਭਾਂਤ-ਭਾਂਤ ਦੇ ਖਿਆਲ ਆਉਂਦੇ…ਕਦੇ ਕਦਾਈਂ ਅੱਕ ਜਾਂਦਾ…
ਸੋਚਦਾ- “ਕੀ ਲੈਣਾ ਇਹੋਜੇ ਕੰਮ ਤੋਂ…ਕੋਈ ਹੋਰ ਕੰਮ ਲੱਭ ਲਵਾਂ …”
ਉਸਤਾਦ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਬਿਰਤੀ ਵੀ ਕਦੇ ਕਦਾਈਂ ਓਹਨੂੰ ਚੁਭ ਜਾਂਦੀ…. ਦੁਪਹਿਰ ਦੀ ਰੋਟੀ ਖਾਂਦੇ ਜਦ ਲੁਹਾਰ ਦੇ ਹੱਥ ਸ਼ੁਕਰਾਨੇ ਵਜੋਂ ਜੁੜਦੇ…ਤਾਂ ਅੰਦਰੇ ਅੰਦਰ ਉਸਤਾਦ ਨੂੰ ਹਜਾਰਾਂ ਸਵਾਲ ਕਰਦਾ…
ਆਖਿਰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਓਹਦੇ ਸਬਰ ਦੇ ਬੰਨ ਨੇਂ ਜਵਾਬ ਦੇ ਦਿੱਤਾ…
ਤੇ ਉਹਦੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਆਪਣੇ ਉਸਤਾਦ ਮੂਹਰੇ ਖੁੱਲ ਹੀ ਗਈ…
ਕਿ- “ਸਾਡੇ ਘਰ ਤੋਂ ਤੀਜਾ ਘਰ ਛੱਡ ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਐ…ਮੈਂ ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਾਲੇ ਭਾਈ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਅਕਸਰ ਹੀ ਸੁਣਿਆ ਐ… ਕਿ ਨਾਮ-ਸਿਮਰਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵੱਡੇ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿਕਾਰ ਛੁੱਟ ਜਾਂਦੇ ਨੇਂ… ਮੈਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ…ਕਿ ਇਕੱਲੇ ਬੋਲਣ ਜਾਂ ਰੱਟ ਮਾਰਨ ਨਾਲ ਭੈੜੀ ਆਦਤ ਕਿਵੇਂ ਛੁੱਟ ਸਕਦੀ ਐ..? ਮੇਰਾ ਪਿਓ ਨਿੱਤ ਦਾ ਸ਼ਰਾਬੀ ਐ… ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਟਦਾ ਐ… ਮੇਰੇ ਨਾਨਕੇ ਆ ਕੇ ਵੀਹ ਵਾਰਾਂ ਕੁੱਟ ਗਏ ਮੇਰੇ ਪਿਓ ਨੂੰ..ਪਰ ਓਹ ਨਹੀਂ ਸੁਧਰਿਆ….ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਸਾਰਾ ਟੱਬਰ ਲੋਚਦੇ ਆਂ ਕਿ ਉਹ ਮਰੇ ਤਾਂ ਸੁਖਾਲੇ ਹੋਈਏ… ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਦੱਸੋ…ਜਿਹੜਾ ਬੰਦਾ ਸਹੁਰਿਆਂ ਹੱਥੋਂ ਛਿੱਤਰ ਖਾ ਕੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੁਧਰਿਆ…ਉਹ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਦੇ ਚਾਰ ਅੱਖਰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਕਿਵੇਂ ਸੁਧਰ ਜਾਊ…?”
ਉਸਤਾਦ ਨੇੰ ਉਸ ਵਕਤ ਕੁਝ ਸੋਚਿਆ… ਤੇ ਕੁਝ ਘੜੀਆਂ ਬਾਅਦ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ- “ਤੇਰੀ ਗੱਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਵਕਤ ਆਉਣ ਤੇ ਦੇਊਂਗਾ ਪੁੱਤਰਾ… ਪਰ ਸਬਰ ਰੱਖੀਂ…ਇਹ ਨਾਂ ਸੋਚੀਂ ਕਿ ਆਹ ਅਨਪੜ ਲੁਹਾਰ ਨੂੰ ਕੱਖ ਨਈਂ ਪਤਾ ਹੋਣਾ…ਐਂਵੇ ਟਾਲ ਗਿਆ…”
ਕਹਿ ਕੇ ਲੁਹਾਰ ਨੇਂ ਹਥੌੜਾ ਚੱਕਿਆ ਤੇ ਮੁੜ ਆਪਣੇ ਆਹਰੇ ਜਾ ਲੱਗਾ…
ਦਿਨ ਲੰਘੇ.. ਮਹੀਨੇ ਲੰਘੇ….ਅਖੀਰ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲੰਘ ਗਿਆ…
ਓਧਰ ਸ਼ਾਗਿਰਦ ਦਾ ਸਬਰ ਵੀ ਹੁਣ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲੱਗ ਗਿਆ..
ਅਚਾਨਕ…
ਲੁਹਾਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜੇ ਇੱਕ ਜਿਮੀਦਾਰ ਆਇਆ…ਓਹਦੇ ਬਲਦ ਗੱਡੇ ਦਾ ਬੈਰਿੰਗ ਬਦਲਣਾ ਸੀ….ਪਰ ਬੈਰਿੰਗ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਕੋਣ ਇੰਝ ਫਸ ਗਈ ਜਿਵੇਂ ਮੋਟੀ ਉਂਗਲੀ ਚ ਭੀੜੀ ਛਾਪ ਫਸ ਜਾਂਦੀ ਐ…
ਮਸਲਾ ਸੀ…ਉਹ ਕੋਣ ਧੁਰੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਨੀ ਸੀ…
ਉਸਤਾਦ ਨੇਂ ਸ਼ਾਗਿਰਦ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਕੀਤਾ…
“ਏਧਰ ਆ….ਆਹ ਕੋਣ ਨੂੰ ਤੂੰ ਕੱਢ…ਪਰ ਰਤਾ ਅਰਾਮ ਨਾਲ…ਟੁੱਟਣ ਨਾ ਦੇਵੀਂ…
ਸ਼ਾਗਿਰਦ ਨੇਂ ਝਟਪਟ ਹਥੌੜਾ ਅਤੇ ਛੈਣੀ ਚੱਕ ਲਈ…ਕੋਣ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਪਾਸੇ ਛੈਣੀ ਲਾ ਕੇ ਬਥੇਰੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਮਾਰੀਆਂ…ਪਰ ਕੋਣ ਆਪਣੀ ਜਗਾਹ ਤੋਂ ਨਾਂ ਹਿੱਲੀ…
ਓਹਨੇ ਸੱਬਲ ਦੇ ਅੜਿਕੇ ਦਿੱਤੇ…ਪਾਣੀ ਪਾ ਕੇ ਬਾਹਰ ਵੱਲ ਨੂੰ ਸੱਟਾਂ ਮਾਰੀਆਂ…ਪਰ ਸਭ ਬੇ-ਅਰਥ…
ਆਖਿਰ ਉਹਨੇ ਹਥੌੜਾ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ…ਬੁਰੀ ਤਰਾਂ ਅੱਕ ਗਿਆ…ਓਹੀ ਭਾਂਤ-ਭਾਂਤ ਦੇ ਖਿਆਲ ਆਉਣ ਲੱਗੇ-
“ਕੀ ਲੈਣੈ ਇਹੋਜੇ ਕਿੱਤੇ ਤੋਂ… ਹਥੌੜੇਆਂ ਨਾਲ ਹੱਥ ਭਨਾ ਕੇ ਵੀ ਅਖੀਰ ਨਮੋਸ਼ੀ ਹੀ ਮਿਲੀ…ਏਨਾ ਘਟੀਆ ਕਿੱਤਾ…ਕਿ ਰਹੇ ਰੱਬ ਦਾ ਨਾਂਅ… ਏਦੂੰ ਚੰਗਾ ਕੋਈ ਕੰਮ ਹੀ ਹੋਰ ਲੱਭ ਲਵਾਂ..”
ਉਸਤਾਦ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਪਈਆਂ…. ਆ ਕੇ ਮੋਢੇ ਤੇ ਹੱਥ ਰੱਖਿਆ…
“ਜਾਹ ਪੁੱਤਰਾ..! ਪਾਣੀ ਪੀ…ਤੇ ਆ ਤੈਨੂੰ ਇੱਕ ਗੱਲ ਦੱਸਾਂ…
ਸ਼ਾਗਿਰਦ ਭੱਜਾ ਭੱਜਾ ਅੰਦਰ ਗਿਆ…ਪਾਣੀ ਪੀਤਾ ਤੇ ਆ ਉਸਤਾਦ ਦੇ ਸਿਰਹਾਣੇ ਖਲੋ ਗਿਆ…
“ਲੈ ਪੁੱਤਰ!…ਇੰਝ ਕਰ…ਜਿਵੇਂ ਦੀ ਇਹ ਗੋਲ ਗੋਲ ਕੋਣ ਐ ਨਾਂ… ਓਵੇਂ ਹੀ ਇਹਦੇ ਉੱਪਰ ਘੇਰੇ ਨਾਲ ਪੋਲੀ ਪੋਲੀ ਹਥੌੜੇ ਦੀ ਸੱਟ ਮਾਰਦਾ ਰਹਿ… ਯਾਦ ਰੱਖੀਂ…ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਧੱਕਣੀ…ਬੱਸ ਮੂਲ ਤੇ ਟਿਕੀ ਰਹਿਣ ਦੇਵੀਂ…ਤੇ ਜੋ ਤੈਨੂੰ ਕਿਹਾ… ਉਹ ਕਰਦਾ ਰਹਿ…”
ਸ਼ਾਗਿਰਦ ਦੇ ਬਾਗੀ ਮਨ ਚ ਬਗਾਵਤ ਉੱਠੀ…. ਪਰ ਕੁਝ ਸੋਚ ਉਹ ਫੇਰ ਤੋਂ ਡਟ ਗਿਆ…
ਇਹ ਕੰਮ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਔਖਾ ਸੀ….
ਮਨ ਚ ਸਵਾਲ ਉਠੇ- “ਜਦ ਏਨੇ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਹਥੌੜੇ ਝੱਲ ਕੇ ਵੀ ਨਾਂ ਹਿੱਲੀ…ਤਾਂ ਆਹ ਪੋਲੀ ਪੋਲੀ ਟਕੋਰ ਨੇਂ ਕਿਹੜੇ ਰੰਗ ਲਾਉਣੇ ਆ..?”
ਅੱਜ ਫੇਰ ਤੋਂ ਉਸ ਸ਼ਾਗਿਰਦ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਤਾਦ ਟਾਲ-ਮਟੋਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਐ…. ਅੱਜ ਉਸਤਾਦ ਦੀ ਨੀਵੀਂ ਪੈ ਜਾਣੀ ਐ… ਹੁਣੇ ਉਸਤਾਦ...

...

ਹੋਰ ਕਹਾਣੀਆਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਜਰੂਰ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰੋ ਸਾਡੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀਆਂ ਐਪ