ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਜਾਏ ❣❣ ਭਾਗ= ਦੂਸਰਾ ❣❣
ਮਾੜੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੇ ਸਬਰਾਂ ਦਾ ਇਮਤਿਹਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ। ਰਿਜਕ ਹੱਥੋਂ ਕੀ ਖੁੱਸਾ ਫਾਕੇ ਕੱਟਣ ਦੇ ਦਿਨ ਆ ਗਏ। ਦੋੰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭੋਰ-ਭੋਰ ਖਾਂਦਿਆਂ ਅਨਾਜ ਦੇ ਭੜੋਲੇ ਹੱਥ ਲਾਉਣ ਤੇ ਮੂੰਹ ਚੜਾਉੰਦੇ।
ਤੱਤੀਆਂ ਲੋਆਂ ਨੇ ਚਰਾਦਾਂ ਦਾ ਘਾਹ , ਸਵਾਂਕ ਤੇ ਡੀਲਾ ਲੂ ਸੁੱਟਿਆ। ਨਿਆਈਂ ਵਾਲੇ ਖੇਤ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਚਾ -ਛਟਾਲਾ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰ ਮਾਰ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਉਹ ਅਮੀਰਾਂ ਹਥਿਆ ਲਏ। ਬਾਲਟੀਆਂ ਨਿਤਾਰਣ ਵਾਲੀਆਂ ਲਵੇਰੀਆਂ ਤੋਕੜ ਹੋ ਗਈਆਂ । ਡੰਗਰ ਤੂੜੀ ਦਾ ਗਤਾਵਾ ਖਾ ਤੇ ਨਹਿਰੋੰ ਪਾਣੀ ਪੀ ਢਿੱਡ ਭਰਨ ਜੋਗੇ ਰਹਿ ਗਏ। ਮੁਰੱਬੇਬੰਦੀ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਹੋਈ ਧਾਂਦਲੀ ਨੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਤੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਢਿੱਡ ਧੋ ਸੁੱਟੇ।
ਬਾਪੂ ਹੁਰਾਂ ਰਾਤ ਦਿਨ ਇਕ ਕਰ ਰੱਕੜ -ਬੰਜਰ ਸਵਾਰ ਲਏ ਪਰ ਪਾਣੀ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਮੀੰਹ ਪੈਣ ਦੀ ਆਸ ਨਾਲ ਬਦਲਾਂ ਨੂੰ ਵੇਹਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਧੌਣਾਂ ਥੱਕ ਜਾਂਦੀਆਂ। ਬਦਲ ਆਉਂਦੇ ਵਿਖਾਲੀ ਦੇ ਨੱਸ ਜਾਂਦੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਛਿੱਟ ਨਾ ਸਰਦੀ।
ਛੁੱਟ-ਮੁੱਟ ਬਾਰਿਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਜਮੀਨ ਵਿੱਚ ਭਰਵਾਂ ਵਤਰ ਨਾ ਬਣਦਾ। ਅੱਕ-ਥੱਕ ਉਹ ਚੜ੍ਹੇ ਵਤਰ ਹੀ ਬੀਜ ਦਾ ਛੱਟਾ ਕਰ ਦੇੰਦੇ। ਕਿਤੇ ਫਸਲ ਉੱਗਦੀ ਤੇ ਕਿਤੇ ਖੇਤ ਖਾਲੀ ਪਿਆ ਰਹਿੰਦਾ। ਜੋ ਥੋੜ੍ਹਾ -ਬਹੁਤਾ ਉੱਗਦਾ ਲੋੜੀਂਦਾ ਮੀੰਹ ਨਾ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਸੜ-ਸੁੱਕ ਜਾਂਦਾ। ਹਰਵਾਰ ਕੀਤੀ ਮਿਹਨਤ ਅਜਾਈਂ ਚਲੇ ਜਾਂਦੀ। ਬਾਪੂ ਹੁਰਾਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਖੋਟ ਨਹੀਂ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਓੜ ਪੁੱਗਾ ਦਿੱਤੀ ਪਰ ਬਾਰਿਸ਼ਾਂ ਬਾਂਹ ਨਾ ਫੜੀ।
ਖਾਓ-ਪੀਓ ਦਾ ਵੇਲਾ ਸੀ ਕਿ ਗੋਰਖ ਨਾਥ ਦੇ ਟਿੱਲੇ ਵਲੋਂ ਚੜ੍ਹੀ ਲਾਲ ਹਨੇਰੀ ਨੂੰ ਵੇਖ ਬਾਪੂ ਹੁਰਾਂ ਦੇ ਸਾਹ ਸੂਤੇ ਗਏ । ਇੰਨਾਂ ਗਹਿਰਾ ਅਸਮਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਡਿੱਠਾ । ਹਰ ਕੋਈ ਚੁੱਲਾ ਚੌੰਕਾ , ਘਰੇਲੂ ਸਮਾਨ ਤੇ ਮਾਲ ਡੰਗਰ ਨੂੰ ਸਾਂਭਣ ਦੀ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਵਿੱਚ ਸੀ । ਹਨੇਰ ਦੀ ਛੂਕਰ ਤੇ ਵੱਜਦੀਆਂ ਸੀਟੀਆਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਭੈਭੀਤ ਕਰੀ ਜਾਂਦੀਆਂ। ਬੂਹੇ ਬਾਰੀਆਂ ਇੰਜ ਖੜਕਦੇ ਜਿਵੇਂ ਕੋਈ ਬਾਹਰੋਂ ਧੱਕੇ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ।
ਸਭ ਅੰਦਰੀੰ ਦੜੇ -ਸਹਿਮੇ , ਰੱਬ ਨੂੰ ਰਹਿਮ ਦੀਆਂ ਅਰਜੋਈਆਂ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਸੱਥ ਵਾਲੇ ਬੋਹੜ ਦਾ ਟਾਹਣਾ ਟੁੱਟਣ ਦੀ ਕੜ-ਕੜ ਤੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਵਾਲੇ ਢਾਰੇ ਦੇ ਧੜੰਮ ਕਰਕੇ ਡਿੱਗਣ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਨੇ ਸਾਰੇ ਟੱਬਰ ਦਾ ਧੜਾਕਾ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ । ਹਨੇਰ ਲੋਕਾਈ ਤੇ ਬਰਬਾਦੀ ਦਾ ਤਾਂਡਵ ਨਾਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਬਾਪੂ ਤੇ ਚਾਚਾ ਜੀਅ ਭਿਆਣੇ ਢਾਰੇ ਵੱਲ਼ ਦੋੜੇ । ਖੜਾਕ ਸੁਣ ਆਂਡੀ- ਗੁਆਂਢੀ ਭੱਜੇ ਆਏ । ਹਨੇਰ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਗੈਰ ਮਲਬਾ ਹਟਾਇਆ ਗਿਆ ਪਰ ਭਾਣਾ ਵਾਪਰ ਚੁੱਕਾ ਸੀ। ਪੁੱਤਾਂ ਵਾਂਗੂੰ ਪਾਲਿਆ ਲਾਖਾ ਵਹਿੜਕਾ ਤੇ ਲਬੋਚੜ ਗਾਂ ਢਾਰੇ ਥੱਲੇ ਆਉਣ ਨਾਲ ਮਾਰੇ ਗਏ।
ਚਾਚੇ ਦੀਆਂ ਤਾਹਾਂ ਨਿਕਲੀਆਂ ਵੇਖ, ਬਾਪੂ ਉਸਨੂੰ ਗਲ ਲਾ ਚੁੱਪ ਕਰਾਉੰਦਿਆਂ ਆਪ ਵਹਿ ਤੁਰਿਆ। ਕਈ ਦਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੇਰਵਾ ਸਾਰੇ ਟੱਬਰ ਨੂੰ ਵੱਡ -ਵੱਡ ਖਾ਼ਂਦਾ ਰਿਹਾ।
ਬਾਪੂ ਹੁਰੀੰ ਖੇਤਾਂ ਨੂੰ ਗਏ ਤਾਂ ਬਹਿਣ-ਖਲੋਣ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਟਿਕਾਣਾ ਖੇੰਰੂ ਖੇਰੂ...
...
ਹੋਰ ਕਹਾਣੀਆਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਜਰੂਰ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰੋ ਸਾਡੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀਆਂ ਐਪ
