11 ਫਰਵਰੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਾ ਬਾਬਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਹਾੜੈ ਦੀਆਂ ਸਰਬੱਤ ਸੰਗਤਾਂ ਨੂੰ ਲੱਖ ਲੱਖ ਮੁਬਾਰਕਾਂ ਹੋਵਣ ਜੀ ।
ਸਾਹਿਬਜਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੁੱਤਰ , ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਪੋਤਰੇ ਅਤੇ ਛੇਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਪੜਪੋਤੇ ਸਨ। ਆਪਦਾ ਜਨਮ 11 ਫਰਵਰੀ 1687 ਦੇ ਦਿਨ ਸ਼੍ਰੀ ਪਾਉਂਟਾ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਾਹਿਬਜਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਚੁੱਸਤ ਅਤੇ ਸੱਮਝਦਾਰ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਬਹਾਦਰ ਨੌਜਵਾਨ ਸਨ। ਛੋਟੇ ਹੁੰਦਿਆ ਹੀ ਉਹ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ਰਧਾ ਰੱਖਦੇ ਸਨ।ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਕਦਮ ਰੱਖਿਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਘੋੜਸਵਾਰੀ, ਕੁਸ਼ਤੀ, ਤਲਵਾਰਬਾਰੀ ਅਤੇ ਬੰਦੂਕ, ਤੀਰ ਆਦਿ ਚਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਾਬਾ ਜੀ ਸ਼ਸਤਰ ਚਲਾਣ ਵਿੱਚ ਮਾਹਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਹ 23 ਮਈ 1699 ਦੇ ਦਿਨ 100 ਸਿੰਘਾਂ ਦਾ ਜੱਥਾ ਲੈ ਕੇ ਸ਼੍ਰੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਨਜਦੀਕ ਨੂਰ ਪਿੰਡ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਉੱਥੇ ਦੇ ਰੰਘੜਾਂ ਨੂੰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੌਠਾਰ ਦੀ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਆਉਂਦੇ ਸਮਾਂ ਲੁੱਟ ਲਿਆ ਸੀ, ਸੱਜਾ ਦਿੱਤੀ। 29 ਅਗਸਤ 1700 ਦੇ ਦਿਨ ਜਦੋਂ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜਾਵਾਂ ਨੇ ਕਿਲਾ ਤਾਰਾਗੜ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਸਾਹਿਬਜਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਵੱਡੀ ਬਹਾਦਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤਾ। ਅਕਤੂਬਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਹਫਤੇ 1700 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਪਹਾੜੀ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਕਿਲਾ ਨਿਰਮੋਹਗੜ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਸਾਹਿਬਜਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਭਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹੋਕੇ ਲੜੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਕਈ ਪਹਾੜੀ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤੇ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜਦੋਂ 15 ਮਾਰਚ 1700 ਦੇ ਦਿਨ ਉਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਜੱਥਾ ਲੈ ਕੇ ਬਜਰੂੜ ਪਿੰਡ ਗਏ। ਬਜਰੂੜ ਪਿੰਡ ਦੇ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤਾਂ ਨੂੰ ਜੋ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਸਾਹਿਬਜਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੂਟੇਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਸੱਜਾ ਦਿੱਤੀ। ਇਸੀ ਤਰ੍ਹਾਂ 7 ਮਾਰਚ 1703 ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਬਜਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬੱਸੀ ਕਲਾਂ ਗਏ। ਬਸੀਆਂ ਦਾ ਮਾਲਿਕ ਹਾਕਮ ਜਾਬਰ ਖਾਨ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਹਿੰਦੂਵਾਂ ਉੱਤੇ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਜੁਲਮ ਅਤੇ ਜਬਰਨ ਲੜਕੀਆਂ (ਕੁੜੀਆਂ), ਔਰਤਾਂ (ਜਨਾਨੀਆਂ) ਦੀ ਬੇਇੱਜਤੀ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿੱਚ ਹੋਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਜਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਜੋਜੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਗਰੀਬ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦੀ ਧਰਮਪਤਨੀ ਦੀ ਡੋਲੀ ਹਾਕਮ ਜਾਬਰ ਖਾਨ ਹਥਿਆ ਕੇ ਆਪਣੇ ਮਹਲ ਲੈ ਆਇਆ। ਦੁਖੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂਵਾਂ, ਰਾਜਾਵਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਜਾਕੇ ਰੋਇਆ, ਲੇਕਿਨ ਉਸਦੀ ਕੋਈ ਸੁਣਵਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਫਿਰ ਦੇਵੀ ਦਾਸ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਕੋਲ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਹਿਬ ਜਾ ਅੱਪੜਿਆ ਅਤੇ ਘਟਨਾ ਕਹੀ।ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ 200 ਬਹਾਦੁਰ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਜੱਥਾ ਹਾਕਮ ਜਾਬਰ ਖਾਨ ਨੂੰ ਸਬਕ ਸਿਖਾਉਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ। ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜੱਥੇ ਸਮੇਤ ਜਾਬਰ ਖਾਨ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ, ਘਮਾਸਾਨ ਦੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਜੱਖਮੀ ਜਾਬਰ ਖਾਨ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਨਾਲ ਹੀ ਦੇਵੀ ਦਾਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਦਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਘਰ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ।ਸਾਹਿਬਜਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਫਿਰ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚੇ ਜਿੱਥੇ ਹੁਣ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਲਦੇਵਾਲ ਮਹਿਲਪੁਰ ਸਥਿਤ ਹੈ।ਜਖਮੀ ਸਿੰਘਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁੱਝ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਿੰਘਾਂ ਦਾ ਸੰਸਕਾਰ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਸਵੇਰੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ। ਸਾਹਿਬਜਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਉਮਰ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਹਿੱਸਾ ਸ਼੍ਰੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਗੁਜਾਰਿਆ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।ਜਦੋਂ ਮਈ 1705 ਵਿੱਚ ਪਹਾੜੀ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਤਾਂ ਆਪ ਵੀ ਉਥੇ ਹੀ ਸਨ। 21 ਦਿਸੰਬਰ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਛੱਡਿਆ ਤਾਂ ਸਾਹਿਬਜਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਪੰਜ ਸੌ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਇਹ ਕਾਫਿਲਾ ਸ਼੍ਰੀ ਆਨੰਦੁਪਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਲੋਂ ਕੀਰਤਪੁਰ ਤੱਕ ਚੁਪਚਾਪ ਨਿਕਲ ਗਿਆ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਸਾਹਿਬਜਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜੱਥਾ ਦੇਕੇ ਸ਼੍ਰੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਲੋਂ ਭੇਜਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਜੱਥਾ ਸਭਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਜਥੇ ਨੂੰ ਸਰਸਾ ਨਦੀ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਰੋਪੜ ਦੀ ਤਰਫ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਰੋਪੜ ਜਾਂਦੇ ਸਮਾਂ ਪਿੰਡ ਮਲਕਪੁਰ ਦੇ ਕੋਲਬਹੁਤ ਭਾਰੀ ਲੜਾਈ ਹੋਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਈ ਬਚਿਤਰ ਸਿੰਘ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਜਖਮੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਸਨ, ਉੱਥੇ ਮਿਲੇ। ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਵਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂਨੂੰ ਚੁੱਕਿਆ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਵਲੋਂ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਕੋਟਲਾ ਨਿਹੰਗ ਲੈ ਗਏ। ਸਰਸਾ ਨਦੀ ਪਾਰ ਕਰਣ ਦੇ ਬਾਅਦ 40 ਸਿੱਖ ਅਤੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਸਾਹਿਬਜਾਦੇ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਜੁਝਾਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਗੁਰੂਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਮਿਲਾਕੇ ਕੁਲ 43 ਆਦਮੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਈ। ਨਦੀ ਦੇ ਇਸ ਪਾਰ ਭਾਈ ਉਦਏ ਸਿੰਘ ਮੁਗਲਾਂ ਦੀ ਅਨੇਕਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪਛਾੜਦੇ ਰਹੇ ਉਹ ਤੱਦ ਤੱਕ ਬਹਾਦਰੀ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਰਹੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਵੀ ਜਿੰਦਾ ਫੌਜੀ ਸੀ ਅਤੇ ਆਖੀਰ ਉਹ ਲੜਾਈ ਭੂਮੀ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਆਗਿਆ ਨਿਭਾਂਦੇ ਅਤੇ ਫਰਜ਼ ਪਾਲਣ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੀਰਗਤੀ ਪਾ ਗਏ ਅਤੇ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਉਥੱਲ–ਪੁਥਲ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਪਰਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਵਿਛੁੜ ਗਿਆ। ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਜੱਥੇ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਸਾਹਿਬ ਕੌਰ ਜੀ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਸੁੰਦਰ ਕੌਰ ਜੀ ਦੀ ਟਹਿਲ ਸੇਵਾ ਕਰਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋ ਦਾਸੀਆਂ ਸਨ। ਦੋ ਸਿੱਖ ਭਾਈ ਜਵਾਹਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਧੰਨਾ ਸਿੰਘ ਜੋ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨਿਵਾਸੀ ਸਨ, ਇਹ ਲੋਕ ਸਰਸਾ ਨਦੀ ਪਾਰ ਕਰ ਪਾਏ, ਇਹ ਸਭ ਹਰਦੁਆਰ ਵਲੋਂ ਹੋਕੇ ਦਿੱਲੀ ਪਹੁੰਚੇ। ਜਿੱਥੇ ਭਾਈ ਜਵਾਹਰ ਸਿੰਘ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਲੈ ਗਿਆ। ਦੂੱਜੇ ਜੱਥੇ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰ ਕੌਰ ਜੀ ਛੋਟੇ ਸਾਹਬਜ਼ਾਦੇ ਜੋਰਾਵਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਫਤਹਿ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਗੰਗੂ ਬਾਹਮਣ ਜੋ ਗੁਰੂ ਘਰ ਦਾ ਰਸੋਈਆ ਸੀ।ਇਸਦਾ ਪਿੰਡ ਖੇਹੜੀ ਇੱਥੋਂ ਲੱਗਭੱਗ 15 ਕੋਹ ਦੀ ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਮੌਰਿੰਡਾ ਕਸਬੇ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਸੀ। ਗੰਗਾ ਰਾਮ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਅਤੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਲੈ ਗਿਆ। ਗੁਰੂਦੇਵ ਜੀ ਆਪਣੇ ਚਾਲ੍ਹੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵੱਧਦੇ ਹੋਏ ਦੁਪਹਿਰ ਤੱਕ ਚਮਕੌਰ ਨਾਮਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਬਗੀਚੇ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੇ। ਇੱਥੇ ਦੇ ਮਕਾਮੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਹਾਰਦਿਕ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਹਰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਕਿਲਾਨੁਮਾ ਕੱਚੀ ਹਵੇਲੀ ਸੀ ਜੋ ਸਾਮਜਿਕ ਨਜ਼ਰ ਵਲੋਂ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਨ੍ਹੂੰ ਇੱਕ ਉੱਚੇ ਟਿੱਲੇ ਉੱਤੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਜਿਸਦੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਪੱਧਰਾ ਮੈਦਾਨ ਸੀ। ਹਵੇਲੀ ਦੇ ਸਵਾਮੀ ਬੁਧੀਚੰਦ ਨੇ ਗੁਰੂਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਤੁਸੀ ਇਸ ਹਵੇਲੀ ਵਿੱਚ ਅਰਾਮ ਕਰੋ। ਗੁਰੂਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਜਾਣਾ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ ਸੱਮਝਿਆ। ਅਤ: ਚਾਲ੍ਹੀ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਛੋਟੀ ਛੋਟੀ ਟੁਕੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਚਾ ਖੁਚਾ ਅਸਲਾ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਮੁਕਾਬਲੇ ਲਈ ਮੋਰਚੀਆਂ ਉੱਤੇ ਤੈਨਾਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਹੁਣ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਮੌਤ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ ਪਰ...
...
ਇਸ ਤਰਾਂ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇਤਿਹਾਸ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਜਰੂਰ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰੋ ਸਾਡੀ ਸਿੱਖਨਾਮਾ ਐਪ
