ਇਤਿਹਾਸ ਗੁ: ਕਿਲ੍ਹਾ ਲੋਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ
ਮੀਰੀ ਪੀਰੀ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਪੰਜਵੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ ਉਪਰੰਤ ਗੁਰਤਾ ਗੱਦੀ ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋ ਕੇ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖਤ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ , ਅਤੇ ਸਿੰਖਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਸ਼ਤਰਧਾਰੀ ਹੋਣ ਦੇ ਹੁਕਮਨਾਮੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇਹ ਕਿਲ੍ਹਾ ਤਿਆਰ ਕਰਵਾਇਆ ਅਤੇ ਨਾਮ ਕਿਲ੍ਹਾ ਲੋਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਰੱਖਿਆ।
ਸੰਮਤ 1686 ਬਿ: ਨੂੰ ਇਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਬਾਜ਼ ਦੇ ਝਗੜੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚੜਾਈ ਕਰਕੇ ਆਏ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ ਦੇ ਸੈਨਾਪਤੀ ਮੁਖਲਸ ਖਾਨ ਨਾਲ ਲੱਕੜ ਦੀਆਂ ਤੋਪਾਂ ਚਲਾ ਕੇ ਡਟਕੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕੀਤਾ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਮਾਰ ਕੇ ਪਹਿਲੀ ਜੰਗ ਜਿੱਤੀ।

Gurudwara Qila Lohgarh Sahib , one and a half kilometre southwest of Takht Sri Kesgarh Sahib, marks the site of the fort of that name constructed by Guru Gobind Singh to pro-tect the riverside flank of Anandpur. It was here that Bhai Bachchittar Singh faced and turned back a drunken elephant which the hill chiefs, during their siege of Anandpur in 1700, had sent to batter down the gate of this fort. The present building, octagonal in shape and three-storeyed high with a dome on top, was constructed during the late 1980’s....

...

ਇਸ ਤਰਾਂ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇਤਿਹਾਸ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਜਰੂਰ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰੋ ਸਾਡੀ ਸਿੱਖਨਾਮਾ ਐਪ