ਖਾਲਸਾ ਦਿਵਸ ਦੀਆਂ ਸਰਬੱਤ ਸੰਗਤਾਂ ਨੂੰ ਲੱਖ ਲੱਖ ਮੁਬਾਰਕਾਂ ਹੋਵਣ ਜੀ ।
ਵਿਸਾਖੀ ਨੂੰ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਤਰਾਂ ਨਾਲ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਕਈ ਨਵੇਂ ਮਹੀਨੇ ਵਲੋ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਕਈ ਕਣਕਾ ਦੀ ਕਟਾਈ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਪਰ ਸਿਖ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੇ ਸਾਜਨਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਦਾ ਹੈ । ਆਉ ਖਾਲਸਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਸਬੰਧ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰਖਦੇ ਹੋਏ ਅੱਜ ਦੀ ਵੀਚਾਰ ਅਰੰਭ ਕਰੀਏ ਕਿਉ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਖਾਲਸਾ ਸਜਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਪਈ ਸੀ ।
ਪੁਰਾਣੇ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਤੋਂ ਗ੍ਰਸਤ ਕਮਜੋਰ ਅਤੇ ਸਾਹਸਹੀਨ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਲੋਕ, ਸਦੀਆਂ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਗੁਲਾਮੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕਾਇਰ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਛੋਟੀ ਜਾਤੀ ਦੇ ਸਮਝੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਛੋਟਾ ਸਮਝਦਾ ਸੀ, ਦਸ਼ਮੇਸ਼ ਪਿਤਾ ਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕਾ ਕੇ ਸਿੰਘ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਬਰਾਬਰਤਾ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ 13 ਅਪਰੈਲ, 1699 ਨੂੰ ਕੇਸਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਆਨੰਦਪੁਰ ਵਿੱਚ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰ ਕੇ ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਕੀਤਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰੇ ਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪਾਤਰ (ਬਾਟੇ) ਤੋਂ ਅਮ੍ਰਿਤ ਛਕਾ ਪੰਜ ਪਿਆਰੇ ਸਜਾਏ। ਇਹ ਪੰਜ ਪਿਆਰੇ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਜਾਤੀ ਜਾਂ ਸਥਾਨ ਦੇ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਬਲਕਿ‌ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜਾਤੀ, ਕੁੱਲ ਅਤੇ ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਸਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਖੰਡੇ ਬਾਟੇ ਦਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕਾਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਸਿੰਘ ਸ਼ਬਦ ਲਗਾ ਕੇ ਸਰਦਾਰੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤੇ ਔਰਤਾ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਕੌਰ ਸ਼ਬਦ ਲਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਸਹਿਜਾਦੀ ਧੀ ਬਣਾਇਆ ।
ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਣ ਲਈ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ। ਉਹ ਭਗਤੀ ਅਤੇ ਆਧਿਆਤਮਵਾਦੀ ਦੀ ਇਸ ਗੁਰੂ–ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਸੂਰਮਗਤੀ ਦਾ ਬਾਣਾ ਪੁਆਕੇ, ਉਸਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਰੂਪ ਰੇਖਾ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਸੰਨ 1699 ਦੀ ਵਿਸਾਖੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਮਾਰੋਹ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ। ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿੱਚ ਪੁੱਜਣ ਦੇ ਸੱਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਭੇਜ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਸਤਰਬੱਧ ਹੋਕੇ ਆਉਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਸੁਨੇਹਾ ਪਾਉਂਦੇ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਕਾਫਿਲੇ ਬਣਾਕੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੋਏ। ਵਿਸਾਖੀ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਥਾਂ ਤੇ ਮੁੱਖ ਸਮਾਰੋਹ ਦਾ ਆਰੰਭ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਆਸਾ ਦੀ ਵਾਰ ਕੀਰਤਨ ਨਾਲ ਕੀਤਾ। ਗੁਰੂ ਸ਼ਬਦ,ਗੁਰੂ ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਉੱਤੇ ਵਿਚਾਰ ਹੋਇਆ। ਦੀਵਾਨ ਦੇ ਅੰਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਮੰਚ ਉੱਤੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਨੰਗੀ ਕਿਰਪਾਨ ਲਈ ਹਾਜਰ ਹੋਏ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਰ ਰਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਚਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ– ਮੁਗਲਾਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਨਿਰੰਤਰ ਵੱਧਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਾਡੀਆਂ ਬਹੂ–ਬੇਟੀਆਂ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਰਹੀ।ਸਾਨੂੰ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖੁ (ਵਾਹਿਗੁਰੂ) ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ੁਲਮ ਖਿਲਾਫ ਲੜਨ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਵਾਸਤੇ ਵੀਰ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਜੋ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਾਣਾਂ ਨੂੰ ਦੇਕੇ ਦੁਸ਼ਟਾਂ ਦਾ ਨਾਸ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਆਪਣਾ ਸਿਰ ਮੇਰੀ ਇਸ ਕਿਰਪਾਨ ਨੂੰ ਭੇਂਟ ਕਰਨ।ਉਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਆਪਣੀ ਮਿਆਨ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਰਪਾਨ (ਸ਼੍ਰੀ ਸਾਹਿਬ) ਕੱਢੀ ਅਤੇ ਲਲਕਾਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ: ਹੈ ਕੋਈ ਮੇਰਾ ਪਿਆਰਾ ਸਿੱਖ ਜੋ ਅੱਜ ਮੇਰੀ ਇਸ ਕਿਰਪਾਨ ਦੀ ਪਿਆਸ ਆਪਣੇ ਖੂਨ ਨਾਲ ਬੁਝਾ ਸਕੇ ? ਇਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੁਣਦੇ ਹੀ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਸੰਨਾਟਾ ਛਾ ਗਿਆ। ਪਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਅਵਾਜ਼ ਦੇਣ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਠਾਵਾਨ ਵਿਅਕਤੀ ਹੱਥ ਜੋੜਕੇ ਉਠਿਆ ਅਤੇ ਬੋਲਿਆ: ਮੈਂ ਹਾਜਰ ਹਾਂ, ਗੁਰੂ ਜੀ। ਇਹ ਲਾਹੌਰ ਨਿਵਾਸੀ ਦਯਾਰਾਮ ਸੀ। ਉਹ ਕਹਿਣ ਲਗਾ– ਮੈਨੂੰ ਮਾਫ ਕਰ ਦਿਓ, ਮੈਂ ਦੇਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਮੇਰਾ ਸਿਰ ਤੁਹਾਡੀ ਹੀ ਅਮਾਨਤ ਹੈ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਸਿਰ ਭੇਂਟ ਵਿੱਚ ਦੇਕੇ ਆਪਣਾ ਜਨਮ ਸਫਲ ਕਰਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ, ਆਪ ਜੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਕੇ ਇਸਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰੋ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੰਬੂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਏ। ਕੁੱਝ ਹੀ ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਭਿੱਜੀ ਹੋਈ ਕਿਰਪਾਨ ਲਈ ਗੁਰੂ ਜੀ ਪਰਤ ਆਏ ਅਤੇ ਫੇਰ ਆਪਣੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਲਲਕਾਰਿਆ। ਇਹ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਸੀ, ਜੋ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ।ਸਾਰੀ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਡਰ ਦੀ ਲਹਿਰ ਦੌੜ ਗਈ। ਉਹ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਕਲਾ ਵਲੋਂ ਵਾਕਫ਼ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਵਿਸ਼ਵਾਸ–ਅਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਮਨ ਹੀ ਮਨ ਵਿੱਚ ਲੜਾਈ ਲੜਨ ਲੱਗੇ। ਕਈ ਦੁਵਿਧਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾ ਭਗਤੀ ਗਵਾ ਬੈਠੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਈ ਤਾਂ ਕੇਵਲ ਮਸੰਦ ਪ੍ਰਵ੍ਰਤੀ ਦੇ ਸਨ, ਜੋ ਜਲਦੀ ਹੀ ਕਾਨਾਫੂਸੀ ਕਰਣ ਕਿ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਅੱਜ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਕੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ? ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਹੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰਣ ਲੱਗੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁੱਝ ਇਕੱਠੇ ਹੋਕੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਦੇ ਕੋਲ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਣ ਜਾ ਪੁੱਜੇ ਅਤੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ ਕਿ:ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਕੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ! ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਸਿੱਖੀ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦੇ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਲੱਗੇਗੀ। ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੌਸਲਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਜੀਤੋ ਜੀ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਦੀ ਸੁੱਧ ਲੈਣ ਭੇਜਿਆ। ਮਾਤਾ ਜੀਤ ਕੌਰ ਜੀ ਨੇ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਪਤਾਸੇ ਬੰਨ੍ਹ ਲਏ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਚੱਲ ਪਏ। ਉੱਧਰ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਲਲਕਾਰਣ ਉੱਤੇ ਸ਼ਰਧਾਵਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦਿੱਲੀ ਨਿਵਾਸੀ ਧਰਮਦਾਸ ਜੱਟ ਉੱਠਿਆ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਵੀ ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਤੰਬੂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਏ। ਫਿਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਖੂਨ ਨਾਲ ਭਿੱਜੀ ਕਿਰਪਾਨ ਲੈ ਕੇ ਮੰਚ ਉੱਤੇ ਆ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਫਿਰ ਦੁਹਰਾਇਆ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਸਿਰ ਦੀ ਹੋਰ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਭਾਈ ਹਿੰਮਤ ਚੰਦ ਨਿਵਾਸੀ ਜਗੰਨਾਥਪੁਰੀ ਉੜੀਸਾ ਉਠਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ– ਗੁਰੂ ਜੀ ! ਮੇਰਾ ਸਿਰ ਹਾਜਰ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਵੀ ਤੰਬੂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਏ। ਕੁੱਝ ਪਲਾਂ ਬਾਅਦ ਫਿਰ ਪਰਤ ਕੇ ਮੰਚ ਉੱਤੇ ਆ ਗਏ ਅਤੇ ਫਿਰ ਵਲੋਂ ਉਹੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਦੁਹਰਾਇਆ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਸਿਰ ਦੀ ਹੋਰ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਖੂਨ ਨਾਲ ਭਿੱਜੀ ਕਿਰਪਾਨ ਵੇਖਕੇ ਬਹੁਤਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਦਹਲ ਗਏ ਪਰ ਉਸੇ ਪਲ ਭਾਈ ਮੁਹਕਮਚੰਦ ਸੀਬਾਂ ਨਿਵਾਸੀ ਦੁਵਾਰਕਾ ਗੁਜਰਾਤ ਉਠਿਆ ਅਤੇ ਕਹਿਣ ਲਗਾ ਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਮੇਰਾ ਸਿਰ ਹਾਜਰ ਹੈ। ਠੀਕ ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਪੰਜਵੀ ਵਾਰ ਮੰਚ ਉੱਤੇ ਆਏ ਅਤੇ ਉਹੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਸੰਗਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਿਆ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਸਿਰ ਹੋਰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਵਾਰ ਬਿਦਰ–ਕਰਨਾਟਕਾ ਦਾ ਨਿਵਾਸੀ ਸਾਹਿਬ ਚੰਦ ਨਾਈ ਉਠਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਮੇਰਾ ਸਿਰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰੋ। ਉਸਨੂੰ ਵੀ ਗੁਰੂ ਜੀ ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਤੰਬੂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਏ। ਹੁਣ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਕੋਲ ਪੰਜ ਨਿਰਭੈ ਆਤਮ ਬਲਿਦਾਨੀ ਸਿੱਖ ਸਨ ਜੋ ਕਿ ਕੜੀ ਪਰੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਸ ਕੌਤਕ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਹਨਾ ਪ ਜਾ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਨੀਲੇ ਬਸਤਰ, ਕੇਸਰੀ ਦਸਤਾਰ, ਕਛਹਿਰਾ,ਕਿਰਪਾਨ ਅਤੇ ਕੰਘਾ ਪਹਿਨਣ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪ ਵੀ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਵਸਤਰ ਪਾਏ। ਫਿਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਮੰਚ ਤੇ...

...

ਇਸ ਤਰਾਂ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇਤਿਹਾਸ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਜਰੂਰ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰੋ ਸਾਡੀ ਸਿੱਖਨਾਮਾ ਐਪ