ਧਰਮ,ਕਰਮ,ਇਨਸਾਨ

ਕਈ ਧਾਰਮਿਕ ਪਹਿਰਾਵਾ ਪਾ ਕੇ ਵੀ,
ਧਾਰਮਿਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ,
ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੰਦਰ ਚੱਲਦਾ,ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ,
ਚੰਗਾ ਮਾੜ੍ਹਾ ਵਿਚਾਰ ਰਹਿੰਦਾ।
ਬੁਣ ਜਾਲ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ,
ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਕਦੇ,
ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਬਣਾ ਲੈਂਦਾ,
ਲੁੱਟਾ ਕੇ ਸਭ ਕੁਝ ਸ਼ਰਧਾ ਵੱਸ,
ਨਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਕਹਿੰਦਾ।
ਉਸ ਲਈ ਗੁਰੂ ਗੁਰੂ ਹੁੰਦਾ,
ਸੰਤ ਸੰਤ ਹੁੰਦਾ,
ਬਾਬਾ ਬਾਬਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਧਰਮ ਸਥਾਨ ਕਹਿਣ ਨੂੰ ਤਾਂ,
ਨਾਮ ਕਮਾਈ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਨੇ।
ਪਰ ਹੁਣ ਤਾਂ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੇ,
ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ ਨੂੰ ਹੀ,
ਵਪਾਰ ਬਣਾ ਲਿਆ ਹੈ।
ਕਈ ਦਿੰਦੇ ਸੁੱਖ ਸਹੂਲਤਾਂ,
ਤੇ ਕਈ ਰੱਜ ਕੇ ਲੁੱਟਦੇ ਨੇ।
ਚੜ੍ਹਾਵੇ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਸਵਰਗਾਂ ਚ,
ਤੇ ਨਿੰਦਕਾਂ ਨੂੰ ਨਰਕਾਂ ਚ ਸੁੱਟਦੇ ਨੇ।
ਧਰਮ ਕਈਆਂ ਲਈ,
ਸ਼ੁਭ ਕਰਮ ਨਹੀਂ,
ਅਧਰਮ ਕਈਆਂ ਲਈ,
ਕੁਕਰਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਮੈਂ ਫਿਰ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ,
ਸ਼ਰੇਆਮ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ,
ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਚ ਹਿੰਮਤ ਹੈ ਤਾਂ,
ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ,
ਕੋਈ ਧਰਮ ਮਾੜ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ,
ਬੱਸ ਸ਼ੈਤਾਨ ਧਾਰਮਿਕ ਪਹਿਰਾਵਾ ਪਾ,
ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਫੈਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਸੋ ਆਓ ਅਸੀਂ ਧਰਮੀ,
ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਬਣੀਏ,
ਪਹਿਲਾਂ ਨੇਕ ਇਨਸਾਨ ਬਣੀਏ।
ਰੱਬ ਕੋਈ ਅਦਿੱਖ ਨਹੀਂ ਹੈ,
ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ,
ਆਸ-ਪਾਸ,ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋ,
ਕਦੇ ਜੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਮਾਂ ਬਾਪ,ਅਧਿਆਪਕ,
ਹਰ ਉਹ...

ਇਨਸਾਨ ਰੱਬ ਹੈ,
ਜੋ ਕਿਸੇ ਦਾ ਭਲਾ ਸੋਚਦਾ,
ਵਿਚਾਰਦਾ ਤੇ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਰੱਬ ਕਿਸੇ ਦੀ ਵੀ,
ਕਦੇ ਜਾਨ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦਾ,
ਉਹ ਤਾਂ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ,
ਨਵ ਜੀਵਨ ਬਖ਼ਸ਼ ਦਾ ਹੈ।
ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਕਿਸੇ ਦੀ,
ਭੁੱਖ ਪਿਆਸ ਨਾਲੇ,
ਦੁੱਖ ਤਕਲੀਫ਼ ਮਿਟਾ ਕੇ,
ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਦੇ,
ਰੱਬ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ,
ਅਤਿਕਥਨੀ ਨਹੀਂ,
ਇਹ ਸੱਚਾਈ ਹੈ,
ਕੋਈ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰੇ,
ਚਾਹੇ ਨਾ ਕਰੇ।
ਪਹਿਲਾਂ ਕਰਮ ਹੈ,
ਕਰਮ ਨੇ ਇਨਸਾਨ ਬਣਾਇਆ ,
ਤੇ ਇਨਸਾਨ ਨੇ ਧਰਮ ।
ਧਰਮ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ,
ਕਦੇ ਇਨਸਾਨ ਨਹੀਂ,
ਸ਼ੈਤਾਨ ਲੜ੍ਹਦੇ ਹਨ।
ਧਰਮ ਤੋੜ੍ਹਨਾ ਨਹੀਂ,
ਜੋੜ੍ਹਨਾ ਸਿਖਾਉਂਦਾ।
ਸੋ, ਤੁਸੀਂ ਇਨਸਾਨ,
ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਨਾਲ ਜੁੜੋ,
ਆਪਣੇ ਸ਼ੁਭ ਕਰਮ ਕਰੋ,
ਹਰ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਸਦਾ,
ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਵਰਤਾਓ ਕਰੋ,
ਜਿਹੋ ਜਿਹਾ ਤੁਸੀਂ ਸਦਾ,
ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ।
ਇਹ ਹੁਣ ਤੁਹਾਡੇ ,
ਕਰਮਾਂ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ,
ਕੰਡੇ ਬੀਜੋਗੇ,ਕੰਡੇ ਮਿਲਣਗੇ,
ਤੇ ਫ਼ਲ ਬੀਜਣ ਤੇ ਫਲ।
✍️ ਸਰਬਜੀਤ ਸੰਗਰੂਰਵੀ

ਪੁਰਾਣੀ ਅਨਾਜ ਮੰਡੀ, ਸੰਗਰੂਰ।

9463162463