ਜੰਮ ਗਏ ਦਰਿਆ ਦੀ ਮੋਟੀ ਸਾਰੀ ਤਹਿ ਵਿਚ ਸੁਰਾਖ ਕਰ ਅੰਦਰੋਂ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਦੇ ਇੱਕ ਫਿਲੀਪੀਨੋ ਨਾਲ ਗੱਲੀਂ ਲੱਗ ਗਿਆ..!
ਪਹਿਲੋਂ ਸੋਚਿਆਂ ਗੁੱਸਾ ਹੀ ਨਾ ਕਰ ਲਵੇ..ਪਰ ਉਹ ਖੁਸ਼ ਹੋਇਆ..ਸ਼ਾਇਦ ਕੋਲ ਹੀ ਬਾਲਟੀ ਵਿਚ ਤੜਪਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਕਿਸੇ ਖਾਮੋਸ਼ ਬੱਦ ਦੁਆ ਤੋਂ ਡਰ ਗਿਆ ਉਹ ਕਿਸੇ ਇਨਸਾਨੀ ਕਲਬੂਤ ਦੇ ਇੰਤਜਾਰ ਵਿਚ ਹੀ ਸੀ..!
ਸੂਰਤ ਪੈਂਤੀ ਸਾਲ ਪਿੱਛੇ ਚਲੀ ਗਈ..ਉਹ ਵੀ ਤਾਂ ਇੰਝ ਹੀ ਤੜਪਦੇ ਹੋਣੇ..ਮਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ..ਹਾਲਾਂਕਿ ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਤੇ ਕੁਝ ਕੀਤਾ ਹੁੰਦਾ ਉਹ ਤੇ ਆਪਣਾ ਅੰਜਾਮ ਭਲੀ ਭਾਂਤ ਜਾਣਦੇ ਹੁੰਦੇ ਪਰ ਬੇਕਸੂਰ ਅਤੇ ਅਨਭੋਲ ਹੀ ਫਸ ਗਿਆਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਬਿਲਕੁਲ ਇਸੇ ਤਰਾਂ ਦੀ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੋਣੀ..ਅਖੀਰ ਤੱਕ ਤਰਲੋ ਮੱਛੀ..ਸਾਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਵੋ..ਵਾਪਿਸ ਸਾਡੇ ਪਾਣੀਆਂ ਵਿਚ..ਸਾਡੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਕੋਲ..!
ਫੇਰ ਨਹਿਰਾਂ ਕੱਸੀਆਂ ਦੇ ਕੰਢੇ ਜਾ ਕੇ ਲਏ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਤੋਂ ਪਹਿਲੋਂ ਓਹਨਾ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੰਝ ਦੀਆਂ ਬਦਦੁਆਵਾਂ ਵੀ ਜਰੂਰ ਨਿੱਕਲਦੀਆਂ ਹੋਣੀਆਂ!
ਫਿਲਿਪੀਨੋ ਨੇ ਸੁਰਾਖ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਪੱਕੀ ਛੰਨ ਪਾਈ ਹੋਈ ਸੀ..ਕਈ ਵੇਰ ਰਾਤ ਵੀ ਇਥੇ ਸੌਂਦਾ ਹੋਵੇਗਾ..ਕੋਲ ਹੀ ਟਰੱਕ..ਸਟੋਵ..ਪਾਣੀ..ਹੀਟਰ..ਗਰਮ ਕੋਟ..ਦਸਤਾਨੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਕਿੰਨਾ ਕੁਝ..!
ਮੋਟੀ ਸਾਰੀ ਤਹਿ ਵਿਚ ਜੰਮ ਗਏ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਆਪਣੇ ਹੇਠੋਂ ਕਿੰਨਾ ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਲੰਘਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉੱਪਰ ਮੇਰੇ ਵਰਗੇ ਕਿੰਨੇ ਸਾਰੇ ਇਨਸਾਨਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਝੱਲਦਾ ਹੋਇਆ ਉਹ ਦਰਿਆ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਰਹੂਮ ਮਾਂ ਵਰਗਾ ਲੱਗਿਆ..!
ਮੇਰੀ ਖਾਤਿਰ ਅਕਸਰ ਪਿਓ ਦੀਆਂ ਝਿੜਕਾਂ ਖਾਂਦੀ..ਝੂਠ ਵੀ ਬੋਲਦੀ..ਮੇਰੇ ਵਿਚ ਗੱਲ ਗੱਲ ਤੇ ਨੁਕਸ ਕੱਢੀ ਜਾਂਦੀ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜ ਵੀ ਪਿਆ ਕਰਦੀ..ਤੇ ਜਦੋਂ ਉਸਦਾ ਕੋਈ ਵੱਸ ਨਾ ਚੱਲਦਾ ਤਾਂ ਰੋ ਵੀ ਪੈਂਦੀ..ਫੇਰ ਮੈਨੂੰ ਲਾਡ ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਮਗਰੋਂ ਮੁੜਕੇ ਆਪੇ ਵੀ ਚੁੱਪ ਕਰ ਜਾਂਦੀ..ਦਿਲ ਦਰਿਆ ਸਮੁੰਦਰੋਂ ਡੂੰਘੇ..ਕੌਣ ਦਿਲਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਣੇ!
ਇਹ ਦਰਿਆ ਵੀ ਜਰੂਰ ਰੋਂਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਓਦੋਂ ਜਦੋਂ ਉਸਦੀ ਹਿੱਕ ਵਿਚ ਸੁਰਾਖ ਕਰ ਕੇ ਕਿੰਨੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਅਣਗਿਣਤ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜ ਕੇ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹੋਣੇ..ਭਾਵੇਂ ਕੋਟਾ ਫਿਕਸ ਏ..ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿਚ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਹੱਦ ਤੱਕ ਹੀ ਫੜ ਸਕਦੇ ਓ..ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਜੇ ਕਦੇ ਤਲਾਸ਼ੀ ਦੌਰਾਨ ਵੱਧ ਵੇਖ ਲਵੇ ਤਾਂ...
ਲਸੰਸ ਕੈਂਸਲ ਅਤੇ ਜੁਰਮਾਨਾ ਵੱਖਰਾ..!
ਪਰ ਓਦੋਂ ਵੀ ਤੇ ਕੋਟੇ ਫਿਕਸ ਸਨ..ਉਸ ਕੋਟੇ ਤੋਂ ਜਿੰਨੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਰੋ..ਓੱਨੀਆਂ ਹੀ ਵੱਧ ਫੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸਟਾਰ..!
ਕੋਲ ਹੀ ਬਣਦੇ ਪੁਲ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਲੇਬਰ..ਜਮਾਓ ਦਰਜੇ ਤੋਂ ਤਕਰੀਬਨ ਵੀਹ ਡਿਗਰੀ ਘੱਟ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ..ਤਾਂ ਵੀ ਭੱਜ ਭੱਜ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਉਹ ਦੇਵ ਦੂਤ..ਮੋਟੀਆਂ ਜੈਕਟਾਂ..ਲੋਹੇ ਦੇ ਬੂਟ..ਆਉਂਦੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਹੱਥ ਹਿਲਾ ਹਿਲਾ ਜਾਂਦੇ ਲੋਕ..!
ਕੰਮ ਦੀ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਦਾ ਸਮਾਜ..ਇੱਕ ਨੇ ਗੱਡੀ ਵਿਚੋਂ ਕੌਫੀ ਦਾ ਗਿਲਾਸ ਫੜਾ ਦਿੱਤਾ..ਉਸਨੇ ਪਾਸੇ ਰੱਖ ਲਿਆ!
ਮੈਕਡੋਨਲ ਦੀ ਬਾਰੀ ਤੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਕੌਫੀ ਅਤੇ ਖਾਣ ਪੀਣ ਚੁੱਕ ਜਦੋਂ ਆਪਣਾ ਕਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਅੱਗੇ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਕੁੜੀ ਆਖਣ ਲੱਗੀ ਤੈਥੋਂ ਅਗਲੀ ਗੱਡੀ ਵਿਚ ਬੈਠੀ ਇੱਕ ਗੋਰੀ ਤੇਰਾ ਵੀ ਪੇ ਕਰ ਗਈ ਏ..ਨਾਲੇ ਆਖਦੀ ਸੀ ਮੇਰੇ ਵੱਲੋਂ ਉਸਨੂੰ ਮੇਰ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸਮਿਸ ਵੀ ਆਖ ਦੇਵੀਂ..!
ਇੰਝ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਪਹਿਲੀਂ ਵੇਰ ਹੋਇਆ..ਗੱਡੀ ਤੇਜ ਕਰ ਲਈ..ਹੁਣ ਉਸਦਾ ਸ਼ੁਕਰੀਆ ਕਰਨਾ ਵੀ ਤੇ ਬਣਦਾ ਹੀ ਏ..!
ਪਰ ਉਹ ਕਿਧਰੇ ਗਵਾਚ ਗਈ..ਫੇਰ ਖਿਆਲ ਆਇਆ ਕਮਲਿਆਂ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਮਗਰਲੇ ਵਾਲੇ ਦਾ ਪੇ ਕਰ ਦਿੰਦਾ..ਗੱਡੀ ਅਗਲੇ ਮੈਕਡੋਨਲ ਤੇ ਖਲਿਆਰ ਲਈ..ਬਾਪੂ ਹੁਰਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਦਾ ਇੱਕ ਗੋਰਾ ਬਾਹਰ ਖਲੋਤਾ ਸੀ..ਭਾਵੇਂ ਮੂਹੋਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਮੰਗਿਆ ਪਰ ਅੱਖੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਕਿੰਨਾ ਕੁਝ ਆਖ ਗਿਆ..ਕੌਫੀ ਅਤੇ ਡੋਨੱਟ ਲੈ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ..ਦੁਆਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ..ਮੇਰੇ ਸਿਰੋਂ ਭਾਰ ਜਿਹਾ ਲਹਿ ਗਿਆ..!
ਮਨੁੱਖਤਾ,ਇਨਸਾਨੀਅਤ,ਆਪਸੀ ਪ੍ਰੇਮ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਬਰਾਬਰੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਵੰਡਦੇ ਕਿੰਨੇ ਸਾਰੇ ਰੱਬ ਅਕਸਰ ਹੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਨੇ..ਬਸ਼ਰਤੇ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿੱਕਲਿਆ ਜਾਵੇ..ਉਸ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਈ ਖੂਬਸੂਰਤ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਵਿੱਚਰਿਆ ਜਾਵੇ..ਇੰਝ ਦਾ ਜਦੋਂ ਵੀ ਜੀ ਕਰੇ ਓਦੋਂ ਹੀ ਕਰ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਏ ਕਿਓੰਕੇ “ਜੱਗ ਵਾਲਾ ਮੇਲਾ ਯਾਰੋ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਦਾ..ਹੱਸਦਿਆਂ ਰਾਤ ਲੰਘੀ ਪਤਾ ਨੀ ਸੁਵੇਰ ਦਾ”!
ਰੱਬ ਲੰਮੀਆਂ ਉਮਰਾਂ..ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਬਕਸ਼ੇ!
ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਜਵੰਦਾ
