ਬਾਬਾ, ਊਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਏਂ ਤੇ ਨਾਂ ਮਈਆਦਾਸ! ਇਹ ਕੀ ਮਾਜ਼ਰਾ ਏ, ਉੱਤੇ ਮਸੀਤ ਤੇ ਹੇਠਾਂ ਮੰਦਰ? ”
“ਓਏ ਭਾਈ ਕਾਕਾ, ਲੋਕ ਪੀਂਦੇ ਆ ਇੱਕ ਮਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ! ਮੈਂ ਦੋਂਹ-ਦੋਂਹ ਦਾ ਪੀਤਾ ਹੋਇਆ ਏ!”
“ਓਹ ਕਿਵੇਂ ਬਾਬਾ?”
“ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਜੰਮਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਕੁ ਬਾਅਦ ਦੁੱਧ ਆਉਣੋਂ ਹਟ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਘਰਦਿਆਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਬੱਕਰੀ ਦੇ ਦੁੱਧ ‘ਤੇ ਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਟ ਕੀਤੀ ਪਰ ਮੈਂ ਓਪਰੇ ਦੁੱਧ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਨਾ ਕਰਾਂ। ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ਼ ਸਾਡੇ ਘਰ ਦੀ ਕੰਧ ਸਾਂਝੀ ਸੀ ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਬਰਾਦਰੀ ਦੇ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਨੂੰਹ ਦਾ ਨਾਂ ਗੁਜਰੀ ਸੀ, ਮਾਂ ਦੀ ਹਾਨਣ ਸੀ, ਬੜੀ ਬਣਦੀ ਸੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਆਪਸ ‘ਚ। ਉਹਦੇ ਮੁੰਡਾ ਹੋ ਕੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਹ ਉਹਦੀ ਇਉਂ ਫ਼ੌਤ ਹੋਈ ਤੀਜੀ ਔਲਾਦ ਸੀ। ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੇ ਉਹਦੇ ਅੱਗੇ ਗੁਹਾਰ ਲਾਈ ਤਾਂ ਉਹ ਝੱਟ ਮੈਨੂੰ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣਾ ਮੰਨ ਗਈ ਤੇ ਮੰਨੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਅੱਖਾਂ ਭਰਕੇ ਮਾਂ ਦੇ ਗਲੇ ਲੱਗ ਗਈ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਸ ਹਿੰਦੂ ਮਾਂ ਦਾ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਿਆ। ਏਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹਦੀ ਮਮਤਾ ਦੀ ਤ੍ਰੇਹ ਨੂੰ ਵੀ ਕੁਝ ਠੱਲ੍ਹ ਪੈ ਗਈ। ਉਹ ਸਾਰਾ-ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਮੈਨੂੰ ਕੁੱਛੜੋਂ ਨੀ ਲਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਦੱਸਦੇ ਸੀ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ਼ ਮਈਆਦਾਸ ਕਿਹਾ ਕਰਦੀ ਸੀ ਤੇ ਇਉਂ ਮੇਰਾ ਨਾਂ ਪੱਕ ਗਿਆ। ਵੈਸੇ ਆਂਢ-ਗਵਾਂਢ ਆਲ਼ੇ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਗੁਜਰੀ ਆਲ਼ਾ ਆਖਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਹਦੇ ਮੂੰਹ ‘ਚੋਂ ਅੱਠੋ-ਪਹਿਰ ‘ਜੈ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ’, ‘ਜੈ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ’ ਨਿੱਕਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਪੂਜਾ-ਪਾਠ ਕਰਕੇ ਉਹ ਮੇਰੇ ਮੱਥੇ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਟਿੱਕਾ ਵੀ ਲਾ ਦਿੰਦੀ ਸੀ, ਮੇਰੇ ਘਰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਇਤਰਾਜ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਉਂ ਸੀ ਉਹਨਾਂ ਜ਼ਮਾਨਿਆਂ ‘ਚ ਭਾਈ-ਭਰੱਪਾ।
ਸਭ ਚੰਗੇ-ਭਲ਼ੇ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੀਆਂ ਖ਼ੈਰਾਂ ਮੰਗਦੇ-ਮਨਾਉਂਦੇ ਵਸਦੇ ਸਨ। ਸੰਨ ਸੰਤਾਲ਼ੀ ਭੁੱਖੀ ਡੈਣ ਵਾਂਗ ਸਾਨੂੰ ਟੱਕਰਿਆ।
ਉਹਨੇ ਬੜੇ ਮਿੰਨਤਾਂ-ਤਰਲੇ ਕੀਤੇ ਸਾਡੇ ਟੱਬਰ ਦੇ,”ਕੋਈ ਨੀਂ ਕਹਿੰਦਾ ਥੋਨੂੰ ਚੰਗਾ-ਮੰਦਾ, ਟਿਕੇ ਰਹੋ, ਹੱਥ ਜੋੜਦੀ ਆਂ, ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੇ ਮਈਆਦਾਸ ਤੋਂ ਨਾ ਵਿਛੋੜੋ!” ਤੁਰਨ ਲੱਗਿਆਂ ਮੈਂ ਉਹਦੀਆਂ ਲੱਤਾਂ ਨੂੰ ਚੰਬੜ ਗਿਆ ਸਾਂ ਤੇ ਉਹਨੇ ਘੁੱਟਕੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜੱਫੀ ‘ਚ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਗਏ ਲੁਹਾਰਾਂ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਬਰਕੀ ਨੂੰ ਗੰਡੇ ਬਦਮਾਸ਼...
...
ਹੋਰ ਕਹਾਣੀਆਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਜਰੂਰ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰੋ ਸਾਡੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀਆਂ ਐਪ