ਇਹ ਗੱਲ 1995 ਦੀ ਹੈ, ਜਦ ਮੈਂ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਕੁਝ ਜਰੂਰੀ ਸਲਾਹ ਮਸ਼ਵਰੇ ਲਈ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਵਕੀਲ ਦੋਸਤ ਦੇ ਘਰ ਗਿਆ। ਜਦ ਮੈਂ ਤੇ ਮੇਰਾ ਉਹ ਵਕੀਲ ਦੋਸਤ ਚਾਹ ਦੇ ਕੱਪ ਹੱਥ ਫੜ੍ਹੀ ਬੈਠੇ ਆਪਸ ਵਿਚ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਵੀ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਆਣ ਬੈਠੇ। ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨਾਲ ਮੇਰੀ ਜਾਣ-ਪਹਿਚਾਣ ਕਰਵਾਉਂਦਿਆਂ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹਨਾ ਨੇ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਸਕੂਲ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣਦਿਆਂ ਹੀ ਉਸ ਦੇ ਬਜੁਰਗ ਪਿਤਾ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਇੱਕੋ ਸਾਹੇ ਮੈਨੂੰ ਸੈਂਕੜੇ ਅਸੀਸਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਪਣੇ ਦੋਨਾਂ ਬੇਟਿਆਂ ਨੂੰ ਵਕਾਲਤ ਕਰਵਾਉਣ ਪਿੱਛੇ ਛੁਪੀ ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਂਦਿਆਂ ਕਹਿਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਬੇਟਾ ! ਮੈਂ ਇੱਕ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਸਰਗਰਮ ਵਰਕਰ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਚੰਗੀ ਪੈਂਠ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਹਲਕੇ ਦਾ MLA ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਖਜਾਨਾ ਮੰਤਰੀ ਸੀ ਤੇ ਮੇਰੀ ਉਸ ਨਾਲ ਜਿਆਦਾ ਨੇੜਤਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਪੰਚ ਸਰਪੰਚ ਮੰਤਰੀ ਸਾਹਿਬ ਕੋਲੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਹੀ ਨਾਲ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਪੰਚਾਇਤੀ ਚੋਣਾਂ ਨੇੜੇ ਸਨ ਤਾਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਗ੍ਰਾਂਟਾਂ ਦੇਣ ਬਹਾਨੇ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਨੇ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਪਾਰਟੀ ਵਰਕਰਾਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਬੁਲਾਈ। ਮੇਰੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਸਰਪੰਚ ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਜੋ ਮੇਰਾ ਕਰੀਬੀ ਦੋਸਤ ਵੀ ਸੀ, ਸਵੇਰੇ ਤੜਕਸਾਰ ਹੀ ਮੇਰੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਉਹ ਰਿਟਾਇਰਡ ਅਧਿਆਪਕ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਰਵਾਰ 1947 ਦੇ ਉਜਾੜਿਆਂ ਵੇਲੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਗੁੱਜਰਾਂਵਾਲਾ ਜਿਲੇ ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੀ। ਉਹ 1947 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਮੈਟ੍ਰਿਕ ਪਾਸ ਸੀ। ਉਹ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਤਰਾਂ ਜਾਣੂ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ, ਤੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਨੇ ਅੱਜ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਆਉਣਾ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੇਨਤੀ ਕਰਨੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਗਲੀਆਂ ਨਾਲੀਆਂ ਲਈ ਗ੍ਰਾਂਟ ਬੇਸ਼ੱਕ ਨਾ ਦਿਓ, ਪਰ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਮਿਡਲ ਸਕੂਲ ਜਰੂਰ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ ਨਹੀ ਸੀ, ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਬੱਚੇ ਗਵਾਂਢੀ ਪਿੰਡ ਦੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਜਾਂਦੇ ਸਨ, ਜੋ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਚਾਰ ਮੀਲ ਦੂਰ ਸੀ । ਮੈਂ ਵੀ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸੂਝ ਭਰਪੂਰ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣ ਕੇ ਉਸ ਦੀ ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਂ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤੀ। ਮੇਰੀ ਹਾਂ ਸੁਣਦੇ ਸਾਰ ਹੀ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਕਾਗਜ ਕੱਢਿਆ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਸੁਣਾਉਣ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਤ ਹੋ ਕੇ ਲਿਖੀ ਹੋਈ ਇੱਕ ਅਰਜੀ ਜੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਮਿਡਲ ਸਕੂਲ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਉਹ ਘਰੋਂ ਹੀ ਲਿਖ ਕੇ ਲਿਆਇਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਸ ਵੱਲੋ ਬਹੁਤ ਸੂਝ-ਬੂਝ ਭਰੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਅਰਜੀ ਸੁਣ ਕੇ ਉਸ ਦੀ ਤਾਰੀਫ ਕੀਤੀ ਤੇ ਅਰਜੀ ਫੜ ਕੇ ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦਿਆਂ ਬੜੇ ਰੋਹਬ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਇਸ ਕੰਮ ਦੀ ਮਨਜੂਰੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਕੋਲੋਂ ਅੱਜ ਹੀ ਲੈ ਲਵਾਂ ਗਾ। ਚਾਹ ਪਾਣੀ ਪੀ ਕੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਸੀਂ ਦੋਨੋ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਸੈਂਕੜੇ ਵਰਕਰ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਮੇਰੇ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਦੇਰ ਸੀ ਕਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਪੰਚਾਂ-ਸਰਪੰਚਾਂ ਨੇ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਲਿਖੀਆਂ ਅਰਜੀਆਂ ਮੇਰੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰਨੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਲੱਗਭੱਗ ਪੰਜਾਹ ਅਰਜੀਆਂ ਸਨ। ਬਾਕੀ ਸਰਪੰਚਾਂ ਦੀਆਂ ਅਰਜੀਆਂ ਫੜਦਿਆਂ ਫੜਦਿਆਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਵਾਲੀ ਅਰਜੀ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਕੋਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੰਮ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨਾਲ ਵਾਰ ਵਾਰ ਸਾਰਿਆਂ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਰੱਖ ਲੈਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਸਾਡੇ ਗਵਾਂਢੀ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਸਰਪੰਚ ਮੈਨੂੰ ਪੁੱਛਣ ਲੱਗੇ ਕਿ ਇਸ ਅਰਜੀ ਵਿੱਚ ਕੀ ਖਾਸ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ਤੇ ਰੱਖ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ? ਮੇਰੇ ਇਹ ਦੱਸਣ ਤੇ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅਰਜੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਨਾਲੀਆਂ ਦੀਆਂ ਗ੍ਰਾਂਟਾ ਲਈ ਹਨ ਤੇ ਇਹ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਅਰਜੀ ਮਿਡਲ ਸਕੂਲ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਹੈ। ਇਹ ਸੁਣਦਿਆਂ ਹੀ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਪੰਜ ਹੋਰ ਸਰਪੰਚਾਂ ਨੇ ਵੀ ਸਾਡੀ ਅਰਜੀ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਦਿਆਂ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪਰਾਇਮਰੀ/ਮਿਡਲ ਸਕੂਲ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਅਰਜੀਆਂ ਲਿਖ ਕੇ ਮੇਰੇ ਸਪੁਰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਇਨੀ ਦੇਰ ਨੂੰ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਵੀ ਪਹੁੰਚ ਗਏ, ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਦੇ ਜਿੰਦਾਬਾਦ ਦੇ ਨਾਹਰਿਆਂ ਜੈਕਾਰਿਆਂ ਅਤੇ ਆਓ ਭਗਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਮਾਈਕ ਫੜ੍ਹਿਆ, ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਨੂੰ ਜੀ ਆਇਆਂ ਕਹਿੰਦਿਆਂ, ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀਆਂ ਫੋਕੀਆਂ ਤਾਰੀਫਾਂ ਦੇ ਪੁਲ ਬੰਨੇ ਤੇ ਮਾਈਕ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਦੇ ਸਪੁਰਦ ਕਰਦਿਆਂ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਨ। ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦ ਮੈਨੂੰ “ਛੋਟਾ ਮੰਤਰੀ” ਕਿਹਾ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉਡ ਰਿਹਾ ਹੋਵਾਂ। ਫੇਰ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਅਰਜੀਆਂ ਬਾਰੇ ਬੋਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜੋ ਮੈਂ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਨੂੰ ਜੀ ਆਇਆਂ ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਫੜਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ ਤੇ ਆਪਣੇ ਵੱਲੋਂ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਪੰਚਾਂ ਸਰਪੰਚਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਵੀ ਦਿਵਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਸਭ ਅਰਜੀਆਂ ਪ੍ਰਵਾਨ ਸਮਝੋ, ਬਾਕੀ ਐਲਾਨ ਤਾਂ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਆਪਣੇ ਮੁਖਾਰਬਿੰਦ ਤੋਂ ਆਪ ਕਰਨਗੇ।
ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਅਰਜੀ ਦੀ ਆਖਰੀ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚੋਂ ਸਰਪੰਚ ਦਾ ਨਾਂ ਪੜ੍ਹਦੇ, ਸਰਪੰਚ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਤੇ ਪੂਰੀ ਅਰਜੀ ਪੜ੍ਹੇ ਬਿਨਾ ਹੀ ਸਰਪੰਚ ਨੂੰ ਪੁੱਛਦੇ, ਹਾਂ ਦੱਸ ਕੀ ਮੰਗ ਹੈ ਤੇਰੀ ? ਸਬੰਧਤ ਸਰਪੰਚ ਆਪਣੀ ਅਰਜੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਮੰਗ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਾ ਅਤੇ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਉੱਚੀ ਅਵਾਜ ਵਿੱਚ ਕਹਿੰਦੇ “ਮਨਜੂਰ”। ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਦੇ ਮਨਜੂਰ ਕਹਿਣ ਦੀ ਦੇਰ ਹੁੰਦੀ ਕਿ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਹਾਲ ਨਾਹਰਿਆਂ ਜੈਕਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਗੂੰਜ ਉੱਠਦਾ। ਸਬੰਧਤ ਸਰਪੰਚ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੂਡ ਵਿੱਚ ਜਦ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਸੁਕਰਾਨੇ ਭਰੇ ਅੰਦਾਜ ਨਾਲ ਵੇਖਦਾ ਤਾਂ ਮਨ ਹੀ ਮਨ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੇ “ਛੋਟਾ ਮੰਤਰੀ” ਹੋਣ ਦਾ ਭਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ। ਇਸ ਰੌਲੇ ਰੱਪੇ ਅਤੇ “ਛੋਟਾ ਮੰਤਰੀ” ਹੋਣ ਦੇ ਭਰਮ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੀ ਅਰਜੀ ਦਾ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਤਾਂ ਚੇਤਾ ਹੀ ਭੁੱਲ ਗਿਆ। ਜਦ ਬਾਕੀ ਸਾਰੀਆਂ ਅਰਜੀਆਂ “ਮਨਜੂਰ” ਹੋ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਛੇ ਅਰਜੀਆਂ ਹੀ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਤਾਂ ਇੱਕ ਦਮ “ਛੋਟਾ ਮੰਤਰੀ” ਦੇ ਭਰਮ ਜਾਲ ਵਿੱਚੋਂ ਮੇਰੀ ਜਾਗ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਸਰਪੰਚ ਦੇ ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, ਹੁਣ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਬਾਕੀਆਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਮਿਡਲ...

...

ਹੋਰ ਕਹਾਣੀਆਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਜਰੂਰ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰੋ ਸਾਡੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀਆਂ ਐਪ