ਸਮਾਂ ਤਾਂ ਹੁਣ ਵੀ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਹੀ ਹੈ।ਹੁਣ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਇਹੀ ਸਮਾਂ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ । ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਸਮਾਂ ਤਾਂ ਵਰਤਮਾਨ ਹੀ ਹੈ ਪਰ ਲਗਦਾ ਚੰਗਾ ਬਚਪਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਯਾਦਾਂ ਚ, ਸੁਪਨਿਆਂ ਚ ਆਉਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨਾਲ਼ ਜੋੜ ਕੇ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਲਗਦਾ ਕਿ ਉਹ ਸੁਨਹਿਰੀ ਸਮਾਂ ਸੀ।
ਗੱਲ ਕਰਨ ਲੱਗੀ ਸਾਂ ਪਿੰਡ ਚ ਹੁੰਦੇ ਵਿਆਹਾਂ ਦੀ। ਕਈ ਕਈ ਦਿਨ ਚਲਣ ਵਾਲੇ ਵਿਆਹ ਦੀ ਰੌਣਕ ‘ਕੱਲੇ ਵਿਆਹ ਵਾਲੇ ਘਰ ਹੀ ਨਹੀਂ , ਨਾਲ਼ ਦੇ ਕਈ ਘਰਾਂ ‘ਚ, ਸ਼ਰੀਕੇ ਦੇ ਘਰਾਂ ‘ਚ ਤੇ ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ‘ਚ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਘਰ ਵਿਆਹ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਏ ਗਏ ਲਈ ਜਿਆਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨੀ ਸੀ ਹੁੰਦੀ, ਹੁਣ ਤਾਂ ਖ਼ੈਰ ਕੋਈ ਆ ਕੇ ਰਹਿੰਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਆਂਢ ਗੁਆਂਢ ਦੇ ਕਈ ਘਰਾਂ ‘ਚ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਸੌਣ ਦਾ, ਨਹਾਉਣ ਦਾ , ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਦਾ। ਰਾਤ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਰੌਣਕ ਲੱਗੀ ਹੁੰਦੀ, ਇੱਕ ਘਰ ਦੀ ਭੂਆ ਸਭ ਦੀ ਭੂਆ ਹੁੰਦੀ ਤੇ ਮਾਮੀ ਸਭ ਦੀ ਮਾਮੀ। ਸਾਰੇ ਘਰ ਦਿਲ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੰਦੇ ਆਏ ਗਿਆਂ ਲਈ। ਬਾਲਟੀਆਂ, ਮੱਗ, ਤੋਲੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹੱਥੋ ਹੱਥੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ।ਕਿਸੇ ਘਰ ਭੱਠੀ ਪੁੱਟੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਕਿਸੇ ਘਰ ਭਾਂਡੇ ਪਏ ਤੇ ਕਿਸੇ ਘਰ ਬਿਸਤਰੇ, ਕਿਸੇ ਘਰ ਭਾਜੀ ਤੇ ਕਿਸੇ ਘਰ ਸਬਜੀਆਂ-ਦਾਲਾਂ। ਕੋਈ ਏਧਰ ਆ ਰਿਹਾ ਕੋਈ ਜਾ ਰਿਹਾ। ਤੇ ਸਾਰੇ ਵਿਆਹ ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਸੀ, ਚੁੱਲ੍ਹੇ ਨਿਉਂਦੇ ਦਿੱਤੇ ਹੁੰਦੇ ਸੀ, ਸਭ ਕੁਝ ਖੁੱਲਾ ਡੁੱਲਾ।
ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਹੀ ਸੱਦਾ...
ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਲਗਭਗ ਤੇ ਵਿਆਹ ਵਾਲੇ ਘਰ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡ ਵਾਲ਼ੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ‘ ਮਾਂਜਾ’ ਦੇਣਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਹਿਸਾਬ ਚ ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਆਹ ਵਾਲੇ ਘਰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਆਟਾ, ਦਾਣੇ ਜਾਂ ਦੁੱਧ ਨਾਲ ਮਦਦ ਕਰਨੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਜਾਂ ਕਹਿ ਲਵੋ ਕਿ ਵਿਆਹ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਰਲੀ ਮਿਲੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਇਹ ਇੱਕ ਰਿਵਾਜ ਬਣ ਗਿਆ ਤੇ ਹੁਣ ਤਾਂ ਇਹ ਵੀ ਹਟ ਗਿਆ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਜੋ ਦੇਖਿਆ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਦਾ ਸੱਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਉਸ ਘਰ ਆਟਾ, ਦਾਣੇ ਜਾਂ ਹੋਰ ਜੀ ਵੀ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਥਾਲ਼ ਚ ਪਾ ਕੇ ਉਸ ਘਰੇ ਦੇ ਆਉਂਦੇ ਸੀ। ਫਿਰ ਵਿਆਹ ਵਾਲੇ ਉਸ ਥਾਲ਼ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਵਿਆਹ ਵਾਲੀ ਭਾਜੀ ਪਾ ਦਿੰਦੇ ਸੀ ਖ਼ਾਲੀ ਵਜੋਂ। ਜੇ ਵਿਆਹ ਕੁੜੀ ਦਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੇਕਰ ਸੱਦਾ ਨਾ ਵੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੋਹਣੀ ਰਸਮ ਸੀ , ਮੈਨੂੰ ਖੁਦ ਮਾਂਜਾ ਦੇਣ ਜਾਣਾ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਲਗਦਾ ਸੀ ਮੰਮੀ ਨਾਲ਼। ਫਿਰ ਵਿਆਹ ਵਾਲ਼ੇ ਘਰ ਤੋਂ ਰੋਟੀ ਆਉਂਦੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਭਾਜੀ ਆਉਂਦੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਵਿਆਹ ਬਹੁਤ ਲੰਬਾ ਚਲਦਾ ਸੀ ਤੇ ਹਰ ਘਰ ‘ਚ ਚਲਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਕਿਸੇ ਇਕ ਇਲਾਕੇ ਦੀ ਰਸਮ ਹੋਵੇ ਪਰ ਮੈਂ ਅੱਜ ਇਹ ਸਭ ਯਾਦ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਪੈਲਸਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੇ ਵਿਆਹਾਂ ਚ ਉਹ ਆਨੰਦ ਕਿੱਥੇ।
ਜਗਦੀਪ ਕੌਰ।
